Akwedunkt w Fojutowie z kompleksem wypoczynkowym z restauracją i placem zabaw
W połowie XIX wieku władze pruskie zadecydowały o budowie niezwykłego akweduktu a pruscy inżynierowie wymyślili, że wody Brdy mogą posłużyć do nawodnienia rozległych pustkowi w okolicach Legbąda, a nazwanych później Czerskimi Łąkami. Do przeprowadzenia takiej operacji wodę Brdy trzeba było najpierw spiętrzyć o ok. 12 metrów i wykopać 30-kilometrowy kanał doprodzadzający wodę. Zapora spiętrzająca wodę powstała w miejscowości Mylof i tam też – 12 m nad lustrem naturalnego koryta Brdy – rozpoczyna się bieg Wielkiego Kanału Brdy.
Obecnie, nieopodal od pięknego Zajazdu w Fojutowie możemy zwiedzać unikatowy zabytek architektury hydrotechnicznej, wzorowany na antycznych rzymskich budowlach – akwedukt, będący skrzyżowaniem dwóch cieków wodnych: Czerskiej Strugi (płynącej dołem) i Wielkiego Kanału Brdy (płynącego górą). Budowla ma 75 m długości, co czyni z niej najdłuższy taki obiekt w Polsce. Akwedukt wzniesiono w latach 1845-49 a zbudowano go z kamieni i żółtej cegły łączonych wapnem, w dnie uszczelnionych szkłem wodnym (wodą szklaną) i lepikiem. W latach 70. XX wieku podczas remontu sklepienia część cegieł zastąpiono płytami żelbetowymi a w kolejnym remoncie w 2002 roku płyty zostały pokryte płytkami na wzór cegły. Pod sklepieniem tunelu biegnie kładka, którą można przejść wzdłuż Czerskiej Strugi. Różnica poziomów dna obydwu cieków wynosi 11 metrów. Akwedukt można zwiedzać po wyznaczonej trasie, po które spaceruje się górą wzdłuż kanału, przekraczając go potem po drewnianym mostku a następnie dołem – idąc w tunelu pomostem nad Czerską Strugą.
Zajazd w Fojutowie oprócz dobrej kuchni zaprasza do Parku Wodnego na świeżym powietrzu oraz krytego basenu wraz ze strefą saun. Jest tu też doskonały plac zabaw ze strefą dmuchańców i cymbergajem, kort tenisowy, wieża widokowa i boisko do gier zespołowych.

Rezerwat przyrody “Krzywe koło” – miejsce spacerów i słuchania śpiewu ptaków
Rezerwat przyrody Krzywe Koło w Pętli Wdy to leśny rezerwat przyrody na obszarze Kociewia w kompleksie leśnym Borów Tucholskich, na terenie gminy Osiek. Został utworzony w 1960 roku. Powierzchnia rezerwatu to ponad 10 hał 9,79 ha). Celem ochrony jest zachowanie stanowiska grądu subkontynentalnego Tilio-Carpinetum z udziałem licznych rzadkich, zagrożonych i chronionych gatunków roślin. Osobliwością jest lokalizacja rezerwatu, który położony jest w zakolu silnie meandrującej rzeki Wdy w jej bardzo wąskim przesmyku. Rezerwat leży w obrębie dwóch obszarów Natura 2000 – Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków i Specjalnego Obszaru Ochrony Siedlisk Wdy, a ponadto na terenie Obszaru Chronionego Krajobrazu Borów Tucholskich. Obok rezerwatu przebiega trasa turystycznego szlaku Jezior Kociewskich.

Kamienne kręgi w Odrach – tajemnicze miejsce na środku lasu i obecności dobrej energii
Kamienne kręgi w Odrach to starodawne cmentarzysko kultury wielbarskiej przypisywane wędrówce Gotów i Gepidów ze Skandynawii nad Morze Czarne. Leży na wschodnim brzegu Czarnej Wody w pobliżu wsi Odry i zajmuje ok 16 hektarów na terenie rezerwatu przyrody Kamienne Kręgi. Obejmuje 10 kręgów kamiennych i 29 kurhanów. Miejscu temu przypisuje się obok historycznej funkcji cmentarzyska również różnorakie teorie pseudonaukowe jak i podejścia naukowe opisujące to miejsce jako hipotetyczne obserwatorium astronomiczne.
W środowiskach ezoterycznych kręgi kamienne w Odrach cieszą się popularnością są licznie odwiedzane przez poszukujących „miejsc mocy” wyznawców radiestezji i zwolenników paleoastronautyki, którzy poszukują kontaktów z energią kosmiczną, starodawnych przodków czy niebiańskiej mocy. Ciekawe jest, że w 1914 roku w Odrach (na prośbę niemieckiego archeologa Gustafa Kossinny) dokładnych pomiarów terenowych dokonywał niemiecki geodeta z Poznania, Paul Stephan. Zauważył on, że niektóre linie powstałe przez połączenie środków wybranych par kręgów po ich przedłużeniu w stronę horyzontu w przybliżeniu wskazują punkty wschodów i zachodów Słońca w czasie przesileń słonecznych. Zdaniem Stephana kręgi miały być prehistorycznym obserwatorium astronomicznym, służącym do obserwacyjnego wyznaczania momentów przesileń, jak również czymś w rodzaju kalendarza.

Sanktuarium Maryjne w Piasecznie – miejsce objawień NMP
Początki parafii Piaseczno sięgają pierwszej połowy XIII wieku. Opiekę duszpasterską sprawowali wówczas rycerze hiszpańscy z Kalatrawy, osadzeni około 1220 roku w pobliskiej wsi Tymawa. Od 1305 roku parafię przejęli Krzyżacy. W latach 1347-48 wybudowali oni pierwszy murowany z cegły kościół (obecne prezbiterium) pod wezwaniem Najświętszej Maryi Panny. Tradycja podaje, że właśnie niedaleko kościoła miał zatrzymać się na odpoczynek smolnik udający się do Gniewu ze swymi wyrobami. Zabrał ze sobą swego sparaliżowanego syna, chcąc być może poddać go jakimś badaniom u gniewskich medyków. Prawdopodobnie wydarzenie to miało miejsce w latach 1378/79. Zmęczony trudami podróży ojciec zasnął, a syn wpatrywał się w drzewo lipowe. Na nim ukazała mu się „Piękna Pani”, która poleciła, by ugasił pragnienie w źródełku. Owa studzienka tryska do dziś swoją cudowną wodą, która wówczas niespodziewanie wytrysnęła z ziemi. Chłopiec został uzdrowiony, a wieść o tym rozniosła się bardzo szybko po całym Pomorzu. Wielkie rzesze pątników przybywających do cudownego źródła ostatecznie przypieczętowały pomysł rozbudowy Kościoła. Dobudowano trzy nawy, podobnie jak kościół – w stylu gotyckim, a później dwie kaplice. Kościół oglądany z lotu ptaka, utworzy plan krzyża. Wyposażenie wnętrza kościoła obecnie jest w przeważającej części barokowe, gdyż pierwotny wystrój spłonął podczas drugiego najazdu szwedzkiego. Ocalała tylko łaskami słynąca Figura Matki Bożej Piaseckiej oraz wota.

Zamek Krzyżacki w Gniewie – największy zamek krzyżacki po lewej stronie Wisły
Najlepiej zachowany krzyżacki zamek na Pomorzu stoi na wyniosłej skarpie na lewym brzegu Wisły, tuż przy rynku miejskim. Była to największa warownia zakonna po tej stronie rzeki. Do dzisiaj potężna ceglana bryła zamku widoczna jest z głównej drogi Gdańsk – Toruń.
Obiekt ma kształt bliski kwadratowi o boku 47 m z czterema wieżyczkami w narożach i wewnętrznym dziedzińcem. Wszystkie skrzydła zamku mają jednakową wysokość, ale ilość kondygnacji jest różna, ponieważ niektóre sale jak np. kaplica i kapitularz w części południowej były znacznie wyższe od innych komnat. W skrzydle północnym mieściły się komnaty komtura a okresowo i wielkiego mistrza Kuchmeistera, który zrezygnował z urzędu i osiadł w Gniewie. Piwnice oraz parter przeznaczono na cele gospodarcze, były tu m.in. kuchnia, piekarnia i magazyn. Zamkowe mury wieńczą wąskie korytarze ze strzelnicami udostępnione zwiedzającym – czyli dawne ganki strażnicze. Elewacje wschodnia i zachodnia posiadają dodatkowo skromne, ale wyróżniające je ozdobny szczyty.
Dziedziniec wewnętrzny również ma kształt kwadratu, którego środek zajmuje studnia natomiast przy murach znajdują się drewniane kramy rzemieślnicze i z pamiątkami. Stąd wchodzi się też do muzeum, zbrojowni oraz dormitorium – czyli sypialni, także i dzisiaj oferującej noclegi. Całość otaczają mury obwodowe, kiedyś z 4 narożnymi wieżami. Jest też druga linia murów ochraniająca także przedzamcze.
Od wschodu na przedzamczu stoi duży budynek zamieniony na hotel zwany Pałacem Marysieńki, ponieważ rzekomo zbudował go Jan Sobieski dla swej małżonki. Nie jest to jednak prawda, prawdziwa rezydencja Marii Kazimiery stała w innym miejscu i dziś już nie istnieje.
Zamek został przeznaczony dla turystów dopiero w połowie lat 90-tych XX wieku. Mimo braku oryginalnego wyposażenia, zarządcy tego zabytku dobrze sobie radzą. Atrakcji stale przybywa, niedawno udostępniono np. zbrojownię. Oryginalnym pomysłem jest ponad 20-minutowy spektakl poświęcony bitwie pod Grunwaldem puszczany przy końcu zwiedzania. Nie brakuje też w Gniewie dobrych imprez rycerskich.

Bazylika Katedralna i Muzeum Diecezjalne w Pelplinie
Pierwszą budowlą, która  powstała po przybyciu cystersów do Pelplina z Pogódek było oratorium (dziś kaplica św. Krzyża) wzniesione na planie prostokąta. Pomiędzy XIII i XVI w.  nad Wierzycą zakonnicy wznieśli trójnawową świątynię –  kościół  Wniebowzięcia NMP, zabudowania klasztorne i gospodarcze. Od strony południowej przylegał do kościoła klasztor zbudowany wokół czworobocznego wirydarza. Kościół to trójnawowa, jedenastoprzęsłowa bazylika, przecięta w połowie dwunawowym, halowym transeptem. Warsztat budowlany świetnej klasy – regularność rzutu budowli, staranność wykonania elementów i detali architektonicznych. Portal płn. z 1-szej ćw. XV w. z bogatą dekoracją figuralną w archiwoltach i w strefie kapitelowej – aniołowie i święci – symbolika Niebieskiej Jerozolimy. Ponadto duży zespół konsol sklepiennych z dekoracją rzeźbiarską: w kościele, w krużgankach w refektarzu. Niezwykłej urody i smaku sklepienia powstawały stopniowo. Najwcześniejsze – gwiaździste, najpóźniejsze sieciowe i kryształowe z 1557 r. W latach 1602-3 między płd.-wsch. nawą boczną a północną ścianą ówczesnego kapitularza (dawnego oratorium) dobudowano nową zakrystię, która w 1714 r. otrzymała od strony kościoła barokowy portal. W 1645 r. utworzono w płn. części transeptu kaplicę rodziny Kosów, a w 1600 r. od zachodu dobudowano kruchtę, rozebraną w 1841 roku. W końcu XVII w. w płd. – zach. narożu południowego ramienia transeptu zbudowano spiralną klatkę schodową, prowadzące na piętro wschodniego skrzydła klasztoru. Między rokiem 1841 a 1842, po rozebraniu kruchty zachodniej, wbudowano w nawę główną przedsionek z późnogotycką emporą, na której zamontowano w 1845 r. organy. Po przeniesieniu stolicy diecezji chełmińskiej do Pelplina  świątynia cysterska została katedrą. W latach 1894-1899 pod nadzorem J. Heisego z Gdańska przeprowadzono “oczyszczenia” architektury świątyni ze stosunkowo nielicznych naleciałości barokowych – zdjęto tynk z filarów i usunięto resztki polichromii o motywach roślinnych (regotyzacja), jaką w 1671 r. wykonał brat Eliasz. Zlikwidowano także kaplicę Kosów z 1644 r., umieszczając w tym miejscu kaplicę Najświętszego Sakramentu z neogotyckim ołtarzem – tryptykiem Najświętszego Serca Jezusowego. Od 1965 r. katedra nosi tytuł bazyliki mniejszej, nadany przez papieża Pawła VI.

Imprezy na Kociewiu

Święto Szwoleżerów
Święto to odbywa się w Starogardzie Gdańskim corocznie, w rocznicę sławnej szarży pod Rokitną na okopy rosyjskie – 13 czerwca 1915 r. 2 Pułk Szwoleżerów Rokitniańskich – jeden z elitarnych pułków polskiej kawalerii II RP – stacjonował w latach 1926-1939 na Pomorzu, w Starogardzie. Stąd wyruszał na wojnę.
Jednym z najwybitniejszych oficerów 2 Pułku był mjr Henryk Dobrzański, pierwszy partyzant Rzeczypospolitej, ps. „Hubal”, olimpijczyk. Tradycję i barwy Pułku przejął współcześnie Szwadron Kawalerii im. 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich, który powołano w 2005 r. Najważniejsza w działalności szwadronu jest edukacja historyczna i popularyzacja wiedzy o polskiej kawalerii. Starogardzki pododdział uczestniczy we wszystkich ważniejszych manifestacjach patriotycznych.
Podczas czerwcowego święta organizowana jest m.in. parada z udziałem ok. 60 koni oraz festyn na terenie Stada Ogierów, podczas którego zaplanowano pokazy władania lancą i szablą, konnej musztry kawalerii, powożenia zaprzęgami, ujeżdżania i kaskaderskie.
Termin:  13 czerwca
Organizator:Stowarzyszenie Szwadron Kawalerii im. 2 Pułku Szwoleżerów Rokitniańskich
Peplińskiego 8, Rokocin
83-200 Starogard Gdański 
tel. 58 563 09 82
e-mail: kawaleria@hubertus.pl
www.2szwol.pl

 

Vivat Vasa! Bitwa pod Gniewem 1626
Zamek Gniew, najpotężniejsza warownia na lewym brzegu Wisły, jak co roku, w pewne dni sierpnia będzie oblegana przez Szweda. Wojska autoramentu cudzoziemskiego pod dowództwem Gustawa II Adolfa – króla szwedzkiego podobnie jak 386 lat temu zajmą gniewską warownię. Odpór Szweda dawać będzie husaria stająca pod dowództwem króla Zygmunta III Wazy.
W ten weekend cały zamek będzie tętnił XVII wiecznym życiem. Pod murami obozować będą wojska, na placu turniejowym odbywać się będą musztry i egzercerunki, husaria gonić będzie do pierścienia podczas Gniewskiego Turnieju Husarskiego. Ponadto przybywający do Gniewa mogą zwiedzić zamkowe muzeum, odwiedzić męczennicę, strzelnicę czy warsztat mincerski, udać się na widowisko Wakacje z Duchami lub Rejs Gondola po Wiśle
Termin: około 8-9 sierpnia
Organizator: Zamek Gniew Sp. z o.o. , Zamkowa 3, 83-140 Gniew
tel. 58 535 25 37
e-mail: zamek@zamek-gniew.pl
www.zamek-gniew.pl

Piaseczno Folklor Festiwal
Przeglądy kociewskich zespołów folklorystycznych ku czci Władczyni Kociewia mają swoją historię sięgającą roku 1994. Zawsze rozpoczyna je Msza św. „Kociewska” pod przewodnictwem kapłana pochodzącego z Kociewia. Obsługę liturgiczną organizują zespoły folklorystyczne, które prezentują się podczas przeglądu.
Od roku 2005 dodano jeszcze drugi dzień występów zespołów folklorystycznych. Jest to dzień międzynarodowy i jego pełna nazwa brzmi:  Międzynarodowy Przegląd Zespołów Folklorystycznych Polski Północnej i Krajów Nadbałyckich ku czci Królowej Pomorza.
Termin: około 22-23 sierpnia
Organizator: Stowarzyszenie Piaseczno Folklor Festiwal, Parafia Rzymskokatolicka pw. Narodzenia NMP w Piasecznie
Piaseczno 11, 83-123 Piaseczno
tel. 58 535 14 23

 

Festiwal Smaku
Festiwal w Grucznie to niepowtarzalna okazja, aby skosztować odmian miodu, wędlin, win i powideł z całego regionu. Warto wybrać się tam bez samochodu, chyba że nie chce się skosztować niesamowitych smaków domowych trunków biorących udział w Turnieju Nalewek.
Podczas kulinarnej uczty w Grucznie odbywają się także liczne konkursy połączone z prezentacjami produktów. Najważniejszym z nich jest rywalizacja w 7 kategoriach o miano „Smaku Roku”.
Swoje potrawy do konkursu zgłaszają gospodynie domowe, drobni wytwórcy stosujący naturalne sposoby, znani producenci spożywczy, restauratorzy oraz cukiernicy. Wśród gości festiwalu znajdziemy pasjonatów kulinariów z całego kraju, w tym wielu znanych restauratorów oraz dziennikarzy kulinarnych. Celem organizatorów jest promocja „kulinarnego bogactwa oraz kultury stołu, a także rękodzieła i innych form tradycyjnej aktywności kulturalnej regionów województwa kujawsko-pomorskiego”.
Termin: około 22-23 sierpnia
Organizator: Festiwal Smaku, Młyńska 4, 86-111 Gruczno
e-mail: aborygeniznadwisly@tpdw.pl
www.festiwalsmaku.pl

 

Jarmark Cysterski
Zawsze w trzeci weekend września, na terenie dawnego klasztoru cysterskiego w Pelplinie, odbywa się Jarmark Cysterski. Tylko tu zobaczysz jak wspaniale może bawić się średniowieczny zakonnik, rycerz czy też dwórka. Jarmark Cysterski to wiele zabaw i konkursów przygotowanych specjalnie z myślą o jego uczestnikach.
Koncerty, kociewskie jadło i napitki, targ staroci, jak również bogata oferta wyrobów rzemieślniczych z terenu całej Polski – to wszystko w Pelplinie podczas Jarmarku Cysterskiego.W tych dniach nasze miasteczko wypełnia duch średniowiecza, czas staje w miejscu, a wtedy wszystko jest możliwe… Jarmark Cysterski, odbywający się tradycyjnie na terenie dawnego opactwa cysterskiego w Pelplinie, nawiązuje w swej formie i treści do średniowiecznych jarmarków kupieckich organizowanych w miastach, najczęściej z okazji większych świąt kościelnych, głównie patronalnych. Splata się również z obrazem ówczesnych turniejów rycerskich na cześć możnowładców oraz zabaw mieszczańskich i plebejskich, a także ożywia pamięć o dawnej obrzędowości religijnej i kulturze teatralnej trup wędrownych artystów.
Wspaniale zachowane dziedzictwo kulturowe Cystersów oraz niepowtarzalnie wyeksponowana atmosfera średniowiecznych tradycji sprawiają, że Jarmark Cysterski jest jednym z największych wydarzeń kulturalnych sezonu wakacyjnego. Impreza z roku na rok przyciąga coraz to więcej uczestników. Chcąc zaspokoić oczekiwania zarówno mieszkańców Pelplina i okolic, jak i przybywając z całej Polski i spoza granic naszego kraju gości, co roku poszerzamy ofertę Jarmarku o nowe atrakcje.
Termin: około 18-20 września
Organizator: Kuria Diecezji Pelplińskiej
tel. 58 536 12 21
www.diecezja-pelplin.pl